صمة بن عبدالله قشیریصمة بن عبدالله قشیری (م حدود ۹۵ هـ)، شاعر غزل‌سرایِ بدویِ مسلمان در عصر امویان (قرن اول هجری قمری) بود. ۱ - معرفی اجمالیصمة بن عبدالله بن حرث بن قرة بن هبیره بن عامر قشیری، از قبیله بنی قشیر بن کعب بود که در آغاز از چادرنشینان عراق بود، سپس به شام کوچ کرد و در آنجا با خلیفه ـ ظاهراً ولید بن عبدالملک اموی (خلافت ۸۶-۹۶ هـ) ـ ملاقات نمود. خلیفه از صحبت با او خوشش آمد و مقرری برای او وضع کرد و او را بر سپاه اسب‌سواران گمارد و به نجد فرستاد. قشیری را فردی عابد، زاهد و شریف و یکی از شاعران مسلمان عصر اموی توصیف کرده‌اند. او از جمله کسانی است که بهترین اشعار عاشقانه را سروده و کسانی چون ابراهیم بن محمد بن سلیمان ازدی اشعار او را ستوده‌اند. جد وی قرة بن هبیره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را درک کرده بود. صمّه سخت شیدا و دلباخته دخترعمویش «ریّا» شد و او را از پدرش خواستگاری کرد، اما پدرش به جهت غزل عاشقانه‌ای که صمّه در توصیف دخترش سروده بود تقاضای او را رد کرد. ۲ - سرانجامقشیری در جنگ‌هایی که به منظور تصرف شمال ایران و بلاد دیلم صورت گرفت، شرکت کرد و سرانجام در حدود ۹۵ هـ در طبرستان درگذشت. [۸]
سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۴۴.
۳ - آثارچند بیت شعر از صمة بن عبدالله برجای مانده است. ۴ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۱۱]
دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۹، ص۱۳۲۷۲.
۵ - پانویس
۶ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۰۷، برگرفته از مقاله «صمة بن عبدالله قشیری». • عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۲۶۹. |